Van Gölü'nün rengi neden değişiyor?

Son günlerde Van Gölü'nün renginde meydana gelen değişiklik, özellikle sosyal medyada paylaşılan resimler, “göl kirleniyor mu, gölde neler oluyor” sorularına Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş’tan açıklama geldi.

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, "Van Gölü’nün rengindeki değişiklik, sonbahar mevsimine yaklaştığımız şu günlerde gölde ALG (Sularda ve nemli yerlerde yaşayan, klorofil içeren ve bir veya daha fazla hücreden oluşan canlı, yosun) patlamaları olarak adlandırdığımız olaydan kaynaklanmaktadır. MODIS uydu görüntülerine incelediğimizde bu durumu açıkça görmekteyiz. Van Gölü'nde gözle görülmeyen ve alg olarak adlandırdığımız canlılar bulunmaktadır. Bu canlılar gölde yaşan inci kefallerinin temel besin kaynağını oluşturmaktadır. Bu canlıların sayısı özellikle ilkbahar ve sonbahar mevsiminde göldeki besin tuzlarının artışı, uygun sıcaklık ve uygun ışık ortamının oluşmasıyla aşırı derece artarak ALG patlaması olarak adlandırdığımız olayı meydana getirmektedir. Ülkemizin ve dünyamızın birçok yerinde bulunan sucul ekosistemlerde meydana gelen bu olayın uzun süreli olması halinde olumsuz etkileri bulunmaktadır. Fakat konuya Van Gölü açısından baktığımızda tehlikeli bir durum bulunmamaktadır. Van Gölü'nün özellikle Ahlat ve Adilcevaz kıyıları başta olmak üzere diğer noktalarında meydana gelen renk değişiminin temel nedeni budur. Bu durumu direkt olarak Van Gölü kirleniyor diye yorumlamak yanlış olur. Geçmiş yıllara baktığımızda bu yıl göldeki ALG patlamalarının çok daha yoğun olarak meydana geldiğini görmekteyiz. MODIS/Aqua uydu görüntülerini incelediğimiz gölde son 5 yılın en yoğun ALG patlamasının meydana geldiğini görmekteyiz. Geçtiğimiz yıllara bu aylarda göldeki ALG yoğunluğu ortalama 0.5-0.7 mg/m3 olarak meydana gelirken bu yıl bu değerin 3 mg/m3 hatta Ahlat, Adilcevaz ve Tatvan açıklar 15 mg/m3 değerlerine ulaştığını görmekteyiz. Bu sene bu değerlerin yüksek seyretmesinin elbette ki ifade ettiği bazı şeyler bulunmaktadır. Fakat kısa vadede bu durumu göl kirleniyor diye yorumlamak yanlış olmaz. Bu durumun ekolojik döngü içerisinde gerçekleşen bir olay olup dönemsel olarak meydana gelen doğal bir olaydır” dedi. 

“Yanlış algı oluşturmayalım” 

Yanlış algı oluşturulmamasına dikkat çeken Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “Van Gölü hiç kirlenmiyor demek elbette ki mümkün değil. Fakat Van Gölü ülkemizin en temiz göllerinden birsidir. Göl kenarına indiğimizde gördüğümüz çöp manzaraları hepimiz üzmektedir. Fakat bu çöpler buraya uzaydan ya da başka bir ilden gelmediğine göre göl kenarından gördüğümüz her bir çöpün sorumlusu göl kenarında yaşayan insanlar olarak bizlere aittir. Ayrıca esas tehlike katı atıklardan ziyada endüstriyel kirliliktir. Göl kenarındaki arıtma tesislerinin çalışmadığı doğrudur. Fakat son zamanlarda atılan adımlar ileriye yönelik sevindirici adımlardır. Göl sürekli kirleniyor algısı dışarıdan gölün çok çok kirli bir göl olduğu algısının oluşmasına neden olacaktır. Bu durum, herkesten çok Van Gölü'nün etrafında yaşayan biz insanlara olumsuz yansıyacak ve büyük bir ekoturizm potansiyeli taşıyan Van Gölü için kötü olacaktır” şeklinde konuştu.