Van halkının Zorlu Geçim Kaynağı
Udban Berk yazdı...
Ekonomik bunalımın kaynadığı bu dönemde, vatandaşların ailesini geçindirmek için günü birlik, ticaret amaçlı olarak gittiği Saray ilçesine bağlı Kapı köy sınır kapısındaki olağanüstü bazı izlenimleri, hukuki olmayan muameleleri, insani ve vicdani ahlâkın yoksun olduğu bazı durumları, gazetemiz vasıtasıyla yetkililere ulaştırmayı bir borç bilirim.
Öncelikle şunu belirtmekte yarar görüyorum: İzlenimlerim ve anlatacaklarım kulaktan dolma söylentiler değil, hakikattır.
Günü birlik oraya giden vatandaşların karşılaştığı zorlukları binbir tanesinden bir kaç tanesini belirtmem yeterli olacaktır kanımca.
İran’dan Türkiye’ye giriş yapılırken hukuki olan ve her sınır kapısında olan bir prosedür ile karşılaşılır. Şöyle ki;
X- ray cihaz bandından eşyaların geçilmesi, yasa dışı bir şey var ise görevli personel tarafından tespit edilip el konulması ve vatandaşın pasaport kontrol işlem yerine sevk edilmesi.
Buraya kadar normal olarak prosedür işler. Fakat; orada bulunan personelin bir kısmının hiç etik olmayan bir konuşma üslubu ile vatandaşı azarlaması, hor görmesi ve empati kuramaması vatandaşların oldukça zorlu bir süreç geçirmelerine sebebiyet veriyor.
Günü birlik oraya giden vatandaşların beraberinde getirmek istedikleri zaruri gıda malzemeleri: Şeker, çay, yağ ve pirinç gibi gıdaların azı çoğuna bakılmaksızın, Kanuni bir gerekçe belirtmeden keyfi olarak yasaklamaları, getiren olduysa da zorla da olsa ellerinden almaları vatandaşı oldukça zor duruma sokuyor.
Büyük bir meblağ getirilmesinden ziyade; 5 kg şeker, 2-3 kg çay, 5 litre yağ ve 5-10 kg pirinç gibi küçük meblağlarla vatandaşlara bir kolaylık sağlanabilir. Mutfak gıdaları için bir hafifleme yapmaları, yolcuların rahat bir nefes almalarına kolaylık sağlayacaktır.
Elbette sadece bu malzemelerin elllerinden almasıyla sınırlı kalmıyor. Bu dağın görünen kısmı, bir de görünmeyen gayri hukuki kısmı var.
X- ray bandı cihazından geçildi, pasaportlar kontrol edildi ve vatandaş geçme hakkını elde etmiş oluyor ve geçiyor. Vatandaşın rahat bir nefes alması gerekirken, 100 metre ileride bekleyen, kurdun kuzuyu bekler gibi, bekleyen İran polisleri var. Şimdi anlat derdini anlatabilirsen tabi!
Kapıda bekleyen memura pasaportu verip, kontrol ettikten sonra seni kenara geçip getirdiğin bütün eşyaları etrafa dağıtırcasına arama yapıyor. Varsa şayet, yağ, şeker, pirinç, çay alıyorlar! olmaz zaten, çünkü az önce arama ve kontrolleri yapıldı.
Hiç bir şey bulamadılarsa da vatandaşın getirdiği yasal sigarayı elinden alıp götürüyorlar. Hiç bir sınır kapısında böyle keyfi bir muamele yoktur, olmaz da. Üç beş kuruş kazanmak için giden insanın ekmeğine müdahaledir, göz dikmedir. Ve bunları hukuki olmayan bir zemin de yapmaları vatandaşı oldukça bezdirmiştir.
En acı tarafı ise; Türkiye gümrük memurlarının bu hukuksuzluğu, adaletsizliği bildikleri halde hiç bir şey yapmamaları ve müdahale etmemeleridir.
İran gümrük personel ve memurları, sırada bin tane Türkiye vatandaşı olsa dahi, onların vatandaşı geldiği gibi hemen öne alıp öncelik tanıyorlar. Bizim buradan giden yolcular gibi bir aramaya tabi olmadıkları gibi kötü bir muamele ile de karşılaşmıyorlar.
Ama onlar, Türkiye tarafına geçtiklerinde nazik ve kibar bir dil ile karşılaştıkları gibi, Türkiye vatandaşları gibi aynı haklara sahip oluyorlar. Ayrımcılık yapılmaksızın. Vatandaşın istediği, diğer tarafında ( İran) ayrımcılık yapmadan haklarını teslim etmeleridir.
Vatandaş maddi manevi bir psikolojik şiddete maruz kalıyor. Eşyaları elinden alınmışsa, kazanacağı çok cüz-i bir kârı elinden uçup gittiği gibi, üç gün daha gitse o zararı karşılamıyor.
Üç günlük için yaptırdığı covid - 19 test saçmalığı da cabası. Yolcuların tamamında aşı kartı olmasına rağmen, üç gün de bir Covid-19 hastalığına yakalanmadığına dair test raporunu istemeleri zulmden başka bir şey değildir.
Vatandaşı bezdirmektir, kul hakkına girmektir bu. Hastalığa yakalanmış ve karantina sürecinde olan bireyden, 14 gün sonra test yapmaları gerekirken, günü birlik yolculardan böyle bir talepte bulunmaları vicdansızlık olarak addediyoruz.
Sayın Yetkililer;
Oraya giden vatandaşlar adına bir temenni ve rica da bulunmak istiyorum: Bu kötü muamelenin bir an önce son bulmasını istediğimiz gibi, yukarıda belirtilen zaruri gıda ihtiyaçların getirilmesi için İran yetkilileri ile uzlaşıya varılması ve en önemlisi de, üç günde bir yapılan testin kaldırılması ve aşı kartı ile geçişin yapılmasını sağlamak temennimizle beraber arzumuzdur.