Van İran Heyetinde

Vansesi Haber Merkezi

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasında yapılan görüşmeler sonucunda İran ve Türkiye arasındaki ticaret hacminin 2015 yılında 30 milyar dolara çıkarılması konusunda mutabık kalınmıştı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi Başkanlığındaki Türkiye Heyeti bu çerçevede temaslarda bulunmak üzere 30 Aralık 2014 tarihinde İran’a giden Türkiye Heyeti’ne Ekonomi Bakanlığı tarafından Van Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (VESOB) Başkanı ve Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF)Yönetim Kurulu Üyesi Faruk Alpaslan da davet edildi. Alpaslan 81 il arasında tek davet etilen ESOB meslek odası başkanı oldu.

VAN ÖNCELİKLE TERCİH EDİLMELİ

Türkiye Heyeti ile birlikte İran ziyaretine katılan Faruk Alpaslan, Türkiye ve İran Heyeti’nin ortak toplantısında, Van ve bölgede İran ile olan ilişkilerde yaşanan sorunların yanı sıra, turizm ve ticaretin gelişmesi için atılması gereken adımlar konusundaki görüşlerini dile getirdi. Bölgede yapılacak yatırımlara yönelik alınan kararlarda Van’ın öncelik verilerek tercih edilmesi gerektiğinin altını çizen Alpaslan, “Aynı kültürü ve duyguları paylaşan iki halkın yatırım ve ticari alanlarda işbirliği içerisinde hareket etmeleri gerekiyor. Bu kapsamda;

*  Türk-İran İş Konseylerinin faaliyetleri yoğunlaştırılmalı, heyetlerde Vanlı ve Hoylu iş dünyası temsilcileri de yer almalı,

*  Türkiye-İran işbirliği içerisinde Van ve Hoy’da etkin bir şekilde kültür, turizm ve ticaret fuarları düzenlenmeli,

*  Türkiye-İran arasındaki karayolu-demiryolu-havayolu ulaşım imkânları geliştirilmeli,

*  Kapıköy başta olmak üzere sınır kapıları modernize edilerek daha verimli kullanılabilir düzeye gelmeli, Kapıköy sınır kapısının 24 saat hizmet verir hale getirilmesinin yanı sıra, karşılıklı mal, hizmet ve insan geçişlerini hızlandırabilmek için entegre otomatik sistem ile tek pencereden gümrük işlemleri yapılmalı,

*  Uluslar arası transit tır taşımacılık güzergâhı olan Kapıköy- Razi Sınır Kapısı’nın İran tarafındaki yol tamamlanarak, aktif bir şekilde çalışmaya başlamalı,

*  Türkiye – İran ortak sanayi kompleksi kurularak, Türkiye’nin batı pazarı ile olan diyaloglarının yanında, İran’ın hammadde ve enerji desteği ile yatırımcıların uluslar arası pazarlarda rekabet gücü arttırılmalı,

* Türkiye - İran Serbest Bölgesi ile Ortak Organize Sanayi Bölgesi280 kmile en uzun sınıra sahip olan Van’da kurulmalı ki, sanayi altyapısı ve tecrübesi olan Van’a ve yatırımcıya olumlu katkı sağlamalı,

*  Öğrenci ve öğretim üyesi değişimi, ortak sportif ve kültürel faaliyetler artırılmalı, yüksek öğrenimdeki denklik sorunları çözülmeli,

*  Genelde Türkiye’de, özelde Van’da yapılan yatırımlar sonucu sağlıkta çok önemli gelişme kaydedildi. Türkiye ve İran işbirliği ile 100 milyar dolarlık dünya sağlık pastasından Van ve Türkiye önemli bir pay alabilir.

*  İranlı yatırımcı, iş adamı ve tüccarların işlemlerinde kolaylık sağlamak üzere Van’da İran Konsolosluğu açılmalı, 

Böylece bir yandan İran ve Türkiye arasında karşılıklı olarak ticaret ve yatırımlar gelişmeli, diğer yandan da gelişen ticaret ve ekonomiden başta Van ve Hoy kentleri olmak üzere iki halk da yararlanmalı” diyerek görüş ve taleplerini ifade etti.

TÜRKİYE-İRAN ORTAK SANAYİ BÖLGESİ

İran’da yapılan Türkiye – İran görüşmelerinde ortak sanayi bölgesi kurulması fikrinin benimsendiğini ve olabilirliği konusunda teknik heyetlerin karşılıklı olarak inceleme yapacağını belirten Alpaslan, “Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi Başkanlığında Türkiye ve İran heyetleri arasında İran’da yapılan görüşmeler sonucunda teknik heyetlerin karşılıklı olarak çalışma yapması kararlaştırıldı. Bu kapsamda en kısa zamanda Türkiye’ye gelecek olan İran heyeti, ortak organize sanayi bölgesi kurulması için Van ve Doğubayazıt’ta incelemelerde bulunacak. Türkiye’den İran’a gidecek olan heyet ise Tebriz’de incelemelerde bulunacak” dedi.

İMTİYAZ SAĞLANDI

Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında Türkiye ve İran arasında tarımda karşılıklı olarak ilk kez imtiyaz tanındığına dikkat çeken Alpaslan, “Cumhuriyet tarihinde İran ile ilk kez 125 kalem tarım ürününün ithalatına ve 140 kalem tarım ürününün de ihracatına karşılıklı olarak imtiyaz tanındı” dedi.

ÇÖZÜM SÖZÜ

İran’a giden veya İran’dan geçerek üçüncü ülkelere geçen tır kamyon gibi taşımacılık yapan araçlardan alınan akaryakıt farkı konusunun da gündeme geldiğini belirten Alpaslan, “İran dışındaki ülkelerde uygulanmayan, ancak İran tarafından alınan akaryakıt farkı uygulaması taşımacılığı olumsuz etkiliyor. İran ekonomisi açısından olumsuz etkisi olmayan bu uygulamanın kaldırılması için İran heyetinden talepte bulunduk. Ekonomi Bakanımız Sayın Nihat Zeybekçi’nin ısrarlı tutumu üzerine İran Heyeti’nde yer alan İran İletişim ve Enformasyon Teknolojileri Bakanı Mahmud Vaizi  ile İran Sanayi Ticaret ve Madenler Bakanı Muhammed Rıza Nematzade akaryakıt farkı alınması konusunun çözüleceğine dair söz verdi. Akaryakıt uygulaması sorununun çözülmesi sonucunda mal ve hizmetlerin nakliye maliyetleri azalmış ve ulaşım süreleri de kısalmış olacak” dedi.

TL DÖNEMİ BAŞLAYACAK

İran ile Türkiye arasındaki ticarette kullanılan banka işlemleri ve para birimleri konusunda yaşanan sıkıntıların da gündeme geldiğini belirten Alpaslan, “İran ile Türkiye’deki mesai günleri ve saatlerinde yaşanan farklılıklar, bankacılık işlemlerindeki yoğunluk nedeniyle yaşanan sıkıntılar, İran Milli Bankası ile Halk Bankası ve Ziraat Bankası arasında yapılacak çalışma sonucunda çözüme kavuşturulacak. Ayrıca iki ülke arasındaki ticarette Amerikan Doları yerine Türk Lirası ve İran Tümeni’nin kullanılması konusunda da görüş birliğine varıldı” dedi.

KAPI KÖY AKTİF HALE GETİRİLECEK

Kurulduğundan bu yana Türkiyeli ve İranlı esnafta hayal kırıklığına neden olan Kapıköy Sınır Ticaret Merkezi’nin aktif hale getirilmesinin de gündeme geldiğini belirten Alpaslan,“Özellikle İran tarafında sınır ticaretine konu mal ve hizmetlerin neler olduğu konusunda esnaflar yeterince bilgilendirilmemiş. Bu nedenle işyerlerine sınır ticareti kapsamı dışında kalan ürünleri de koyan esnaf iş yapamamış, bu da hayal kırıklığına neden olmuş.  Sınır Ticaret Merkezi’nin yeniden canlandırılması için her iki tarafın da destek vermesi gerekiyor. Sınır Ticaret Merkezi’nin geliştirilmesinin ardından sınırın farklı yerlerinde Serbest Ticaret Bölgelerinin kurulabileceği konusunda görüş birliğine varıldı” dedi.

TİCARETTE ZAMAN KAYBINA SON

İran’ın Hoy milletvekili ile de görüştüğünü ve Ocak ayı içerisinde İran Heyeti ile birlikte Van’da bir sınır ticaret toplantısı düzenleneceğini belirten Alpaslan, “Sınır Ticaret Merkezi’ni canlandırmak için Van’da yapılacak ilk toplantıdan sonra ikincisi ise İran’ın Hoy Kenti’nde yapılacak. Türkiye ile İran’ın 2015 yılında hedef olarak belirlenen 30 milyar dolarlık ticaret hacmini yakalamak için kaybedilecek zamanı yok. Bu nedenle mutabık kalınan tüm konular ile ihtilaflı alanlar ilgili uzman ekipler tarafından sıkı bir takibe alınacak. Yapılan tercihli ticaret anlaşması karşılıklı ekipler tarafından aylık olarak takip edilecek, değerlendirilip varsa tıkanan alanlar çözüme kavuşturulacak, atılması gereken yeni adımlar varsa atılarak 30 milyar dolarlık 2015 hedefini aşmak için yakın takip devam edecek. Her ay ilgili sektörler karşılıklı olarak toplantılar yaparak, alınan kararların uygulanması veya alınması gereken yeni kararların alınması yönünde çalışmalar yapacak ve gerekli mekanizmalar oluşturulacak. Kapıköy - Hoy arasındaki yolun kapı ile birlikte yapılması konusundaki son durum araştırılıp durum raporu çıkarılacak. Böylece heyetler arası görüşmelerde mutabık kalınan tüm konular 14 Ocak 2015 günü Ankara’da yapılacak olan, İran Enformasyon Bakanı ile Türkiye Ekonomi Bakanı’nın da katılacağı Türkiye İran Heyetleri toplantısına çalışılarak getirilecek. Ekonomi Bakanı Sayın Nihat Zeybekçi’nin ısrarlı çabaları sonucunda, İran’la ticaretin önündeki küçük sorunların çözüme kavuşması halinde, İran ve Türkiye Cumhurbaşkanları tarafından 2015 yılı için 30 milyar dolar olarak belirlenen hedefin aşılacağına inanıyoruz” dedi.