Van Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nden büyük başarı: Ayyıldız Buğdayı ve Ümran hanım Tritikale bitki denemesi

Vansesi Gazetesi'nden Burhan Ergin'in haberine göre gerçekleştirilen deneme ekimlerinde, yerel buğday çeşitlerine kıyasla iki kat daha fazla ürün hasat edildi.  Enstitü Müdürü Dr. Erdal Orman yaptığı açıklamada, “Denediğimiz Ayyıldız Buğdayı ve Ümranhanım Tritikale çeşitleri, bölgeye mükemmel uyum sağlayarak yüksek verim elde ettik. Çiftçilerimize tir yöntemine alternatif farklı hububat çeşitlerini tanıtmaya devam edeceğiz ” dedi.

Van Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından bölge şartlarında ilk kez denenen Ayyıldız Buğdayı ile Ümranhanım Tritikale çeşidinden kuru koşullarda dekara ortalama 450 kg verim elde edildi. Yörede yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan özellikle tir ekimine alternatif oluşturmak amacıyla enstitü uzmanlarınca gerçekleştirilen bu deneme ekiminde yerli buğdayın iki katı verim elde edildi.

Ayyıldız Buğdayı, kuraklığa ve hastalıklara dayanıklılığıyla öne çıkarken, Ümranhanım Tritikale ise yüksek protein içeriği ve kaliteli bir hayvan yemi olma özelliğiyle dikkat çekiyor. Enstitü yetkilileri, özellikle tir ekimine alternatif olarak bu yeni çeşitlerin bölgede yaygınlaştırılmasının önemini vurguladı.

Deneme ekiminde elde edilen yüksek verim, bölge çiftçileri tarafından memnuniyetle karşılandı. Çiftçiler, yeni buğday ve tritikale çeşitlerinin kuru koşullarda başarılı verim sergilemesiyle bölgenin ihtiyacına cevap vereceğini belirttiler. 

Kuru koşullarda yapılan denemelerde, Ayyıldız Buğdayı ve Ümranhanım Tritikale çeşitlerinden ortalama 450 kg/da verim elde edildi. Bu rakam, bölgede geleneksel olarak yetiştirilen buğday çeşitlerinin ortalama veriminin oldukça üzerinde bulunuyor.
Enstitü Müdürü Dr. Erdal Orman yaptığı açıklamada, "Bölgemizde kuru koşullarda buğday yetiştiriciliği oldukça zor. Toprak yapısı ve iklim şartları nedeniyle verim genellikle düşük seviyelerde kalıyor. Ayyıldız Buğdayı ve Ümranhanım Tritikale çeşitleri, bölgeye mükemmel uyum sağlayarak çok yüksek verim vermekte” dedi.

Dr. Orman, Ayyıldız Buğdayı ve Ümranhanım Tritikale çeşitlerinin bölgedeki buğday üretimini artıracağına inandıklarını belirtti. Ayrıca, bu çeşitlerin kuraklığa ve hastalıklara dayanıklı olması nedeniyle çiftçilerin risklerinin de azalacağını vurguladı.

“SONUÇLAR ÜMİT VERİCİ”

Geleneksel ekim yöntemiyle yerli buğdaydan dekara ortalama 190-200 kg verim alınırken Enstitü parsellerinde bölge şartlarında ilk kez denenen Ayyıldız buğdayı ile Ümranhanım Tritikale çeşitlerinden dekara ortalama 450 kg verim alındığını açıklayan Van TAE Müdürü Dr. Erdal Orman, “Çiftçilerimize, kuraklık ve soğuğa dayanıklı, verimli, hastalık ve stres koşullarına toleranslı alternatif yeni çeşitleri tanıtmak amacıyla başlattığımız ön deneme çalışmalarında kuru koşullarda çok  yüksek verim elde ettik. Bu son derece ümit verici, son yıllarda yaşanan iklim değişikliklerine bağlı olarak ortaya çıkan kuraklık ve stres şartlarına dayanıklı verimli yeni çeşitlerin çiftçilerimize tanıtılması, yaygınlaştırılması adına bu sonuçlar önemli bir aşamadır. Özellikle pandemi döneminde önemli buğday ve tahıl üreticisi Rusya ve Ukrayna’nın ihracat yasağı uygulamasıyla zor durumda kalan dünya ülkeleri Türkiye'nin açtığı tahıl koridoru ile nefes aldığını bu yaşanan gıda krizi ile dünya ülkelerinin bu stratejik ürüne daha büyük önem verdiği, alternatifler aradığı günümüz şartlarında Enstitümüzde yürütülen değerli deneme çalışmamızla buğday ve çavdar melezi olan tritikale ile buğday çeşidinden alınan sonuçlar ümit vericidir” dedi. 

Dr. Erdal Orman açıklamasının devamında enstitü teknik uzmanlarınca yürütülen ARGE çalışmasının önümüzdeki yıl daha geniş deneme parsellerinde tekrarlanacağını ve ortaya çıkan sonuçların eğitim yayım faaliyetleriyle bölge çiftçilerine duyurulacağını ve söz konusu çeşitlerin yörede yaygınlaştırılması amacıyla tohum temini konusunda da üreticilere yardımcı olacaklarını açıkladı. 

Denemelerin başarısı, bölgenin tarımsal üretimini artırmak için umut verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Enstitü, Ayyıldız Buğdayı ve Ümranhanım Tritikale çeşitlerinin bölgede yaygınlaştırılması için çalışmalarına devam edecek.