Van'da işyeri kiraları cep yakıyor
Döviz kuru artışıyla birlikte Van'da kiralara yapılan yüksek zamlar esnafları zor durumda bırakıyor. Girdi maliyetlerinin artmasıyla ekonomik anlamda sıkıntılı günler geçiren esnaflar, dükkan sahiplerinin kiralara yaptığı fahiş zamla sıkıntı yaşıyorlar. Özellikle Cumhuriyet Caddesi'nde aylık 100 bin lirayı geçen kira fiyatları için esnaflar yetkililerden çözüm bekliyor.
İş yerlerinde konutlarda olduğu gibi yüzde 25 kira artış sınırı olmadığı için işyeri kiraları uçmuş durumda. Geçen yıl 10 bin lira olan bir iş yerine bu yıl 50 bin lira kira istenmekte. Esnaf mağdur olurken, esnaf odaları iş yerlerine yönelik kira sınırlaması bekliyor. Sektör temsilcileri ise yüzde 100’ün üzerinde kira artışlarının esnafı zorladığını ve bu durumun birçok iş yerinin kapanmasına yol açacağını söylüyor.
Konutlardaki yüzde 25 kira sınırlaması işyerlerinde uygulanmıyor. Yaşanan fahiş artışlar sonrası konut kiracılarının korunması için yüzde 25 zam sınırı getirildi. Ancak işyeri sahipleri işyerleri için yüzde 60 olan artış oranının üzerinde kira talep ederek esnafı zor durumda bırakıyor. Esnaf ise bu süreçte fahiş zamlarla başa çıkmakta zorluk yaşıyor. Yapılan zamlar artık esnafı çok zorlayacak boyutlara gelmiş durumda.
Kiraların artmasından dolayı bazı esnaflar dükkan bulamıyor. Mevcut kiracılar da yüksek fiyatlarla talep edilen kiraları ödeyemedikleri için dükkanlarını boşaltıyorlar. Dükkanından çıkamayan ve kiralarını ödemekte zorlanan esnaflar kara kara düşünüyor. Gazetemize konuşan esnaflar, “Kiralık dükkan fiyatlarının artmasından dolayı dükkanlar boş kalıyor. Para kazanamayan esnaf kirasını ödeyemiyor. Dükkan sahipleri de kiraları belirlenen enflasyon rakamlarına göre değil piyasa şartlarına göre fiyatları yükseltiyor. Bu da biz esnafı zorluyor” dediler.
Artan maliyetler nedeniyle satış yapamayan zor günler geçiren esnafların sıkıntısı mülk sahiplerinin yüksek kira artış talepleriyle katlandı. Van’da ara sokaklarda bulunan dükkanların kira fiyatları 10 bin liradan başlarken, merkezi yerlerde bulunan dükkanların kira fiyatları ise 30 bin liradan başlıyor.
Kentin en işlek caddelerinden olan Cumhuriyet Caddesindeki işletmelerin 70 bin liradan 105 bin liraya kadar kira bedelleri olduğunu belirten esnaflar, "Kira fiyatlarına yapılan yüzde 100’ün üzerindeki zamlar belimizi büktü. Vergi, SGK, elektrik, su, personel maaşlarının yanı sıra fahiş kira fiyatlarından dolayı sıkıntılı süreç geçiriyoruz. Kiralarımızı ödemekte zorlanıyoruz. Hükümetin esnafları rahatlatacak vergi, kira artışları için acil çözüm bulması gerekir” dedi.
Kira fiyatlarının konutta yapıldığı gibi sınırlandırılmasını isteyen esnaflar, “Özellikle iş yeri kiralarında yaşanan yüksek artışlar, esnafların işletmelerin ayakta kalıp sürdürülebilir olmalarını zorluyor. Dükkan ve iş yeri kiralarının artış oranının konutlardaki gibi sınırlandırılmasını istiyoruz” diye konuştular.
“FAHİŞ KİRA FİYATLARI ALTINDA EZİLİYORUZ”
Artan kira fiyatlarından dolayı dükkanını kapatmak veya adres değiştirmek zorunda kaldıklarını belirten esnaflar, “Van’da son zamanlarda işyeri kiralarına yapılan fahiş zamlar esnafı bitirme noktasına getirdi. Normal bir dükkanın kira fiyatı 10 bin liradan başlarken, özellikle Cumhuriyet Caddesinde bulunan dükkanların kiraları 100 bin lirayı geçti. Kiralarını ödeyemeyen esnaflar çözümü dükkanını kapatarak veya yer değiştirerek bulmaya çalışıyor ancak bu çözüm değil. Çünkü esnafların ödemeleri sadece kirayla sınırlı değil. Vergi, SGK, elektrik, su, personel maaşı ödemeleri bulunmaktadır. Hükümetin esnafların sırtındaki yükü hafifletecek, vergileri düşürecek, fiyat artışlarını düzenleyecek adımlar atmasını bekliyoruz. Çünkü fahiş kira fiyatları altında eziliyoruz. Mal sahipleri kira fiyatlarına yüzde 100’ün üzerinde zam yapıyor. Bu haksızlık son bulmalı” dediler. BURHAN ERGİN
