İLİMİZ VAN
Nedim İlikçi
Değerli okurlar; insanlar doğup büyüdükleri çevrenin doğal, tarihi ve kültürel varlıklarını merak eder ve tanımak isterler. Çevrelerindeki doğal, tarihi ve kültürel değerleri tanıdıkça hayatı anlamaları kolaylaşır. Hayat içindeki yerlerini belirlemeleri ve anlamlı kılmaları kolaylaşır. Bu hafta sizlere tanıtmaya çalışacağım ”İlimiz Van” isimli kitap çevremizi tanımamız için önemli bir kaynak niteliğindedir. Özellikle okullarda okutulmak amacıyla hazırlanmış. Formatı gereği de kısımlar (üniteler) halinde okuyucuların bilgilerine sunulmuş.
Birinci kısımda “Harita ve Yön Bilgisi” ana başlığı altında haritalar ve çeşitleri, yönler ve pusula hakkında genel bilgiler verilmiş. İlimizin yeri, doğal durumu, dağları, ovaları, platoları, vadileri, yaylaları, gölleri, akarsuları, bitki örtüsü, toprak yapısı ve iklimi hakkında bilgiler verilmiş.
İkinci kısımda “İlimizde Sosyal Hayat” başlığı altında ilimizde nüfus, tarım, hayvancılık, el sanatları, maden ve endüstri, ulaştırma, haberleşme, yardım kurumları, sağlık hizmetleri, halkın geçim kaynakları ve kütüphaneler gibi konular işlenmiş. “İlimizin Tarihi ve Turistik Yerleri” başlığı altında ilimizin günümüze kadar olan tarihi işlenmiş ve kronolojisi verilmiş, tarihi ve turistik yerleri ayrıntılı olarak anlatılmış, Van ilinden yetişen ünlü insanlar ve eserleri anlatılmış.
Üçüncü kısımda “ İlimizin Yönetimi” başlığı altında ilimizde bulunan kamu kurumları ve bu kurumların görevleri anlatılmış, köy, belde ve ilçe yönetimlerinden bahsedilmiş.
Dördüncü kısımda “Van İlinde Folklor” başlığı altında, ilimizde kadın-erkek giysileri, mahalli yemekler, düğün adetleri, mahalli halk oyunları, halk müziği araçları ve türküleri, maniler, atasözleri, deyimler, dualar, beddualar ve Van şivesi örnekleri ile işlenmiş.
Beşinci kısımda İlçelerimizi Tanıyalım” başlığı altında merkez ve merkeze bağlı yedi ilçemiz hakkında genel bilgiler verilmiş. Kitabın hazırlandığı 1986 yılında yedi ilçemizin bulunduğunu belirtmek isterim.
Kitapta, Van’da dokunan kilimlerin özellikleri hakkında şöyle bir bilgi paylaşılmış:” Van bölgesinde dokunan kilimler günümüzde Türkiye’nin en güzel kilimleri olarak kabul edilmektedir. Çünkü kilim yapımında kullanılan boyalar kök boya tabir edilen bitkilerden elde edilen boyalardır. Bu kilimlerde kırmızı ve mavi renkler hâkimdir. Motif olarak geometrik desenler, bitki, hayvan ve insan motifleri kilimleri süslemektedir. Çevrede Harkisuvak, Kaşaran isimli kilimler ve Jirki aşiretlerinin dokuduğu kilimler çok ünlü olanlarıdır…..” denmektedir.
Kitabın ilk sayfasında kitabın Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu’nun, 1968 İlkokul programı doğrultusunda hazırlandığı belirtilmiş.
Kitabın önsözünde “ Sevgili öğrenciler, sayın öğretmenler, kıymetli anne ve babalar….Elinizdeki kitap, ilimizdeki bir boşluğu doldurmak için uzun bir araştırma, çalışma ve inceleme sonucu, uygulanmakta olan ilkokul programı da esas alınarak; çocuk diline ve psikolojisine uygun olarak kaleme alınmıştır. Harita, tablo ve krokilerle konular daha da açıklığa kavuşturulmuştur. Sizlere köklü ve kalıcı bilgiler verebilmek için hiçbir fedakârlıktan kaçınılmamıştır. İlimiz ve bölgemiz ünitesinin okullarımızda işlenişinde öğrencilerimize gereği gibi faydalı olması düşüncesi yanında, öğretmenlerimizin yakın çevre incelemesine de kaynak olması göz önünde bulundurulmuştur. Ayrıca her anneye ve babaya ilini tanıma isteğinde olan her yurttaşa faydalı olur düşüncesindeyiz….”denmiştir. Kitabın önsözünden de anlaşılacağı gibi bu kitap, özellikle öğrencilerin ilimizin tarihi, coğrafi, ekonomik ve kültürel vs. vasıflarını tanımak için hazırlanmıştır. Bu kitap ve benzerlerinin son bilgiler ve tekniklerle yeniden basılarak öğrenci ve öğretmenlerimizin faydalanmasına sunulmasını önemli bulduğumu belirtmek istiyorum.
“İlimiz Van” isimli kitap; Isparta merkezli Özgül Yayınları ve Empa Dağıtım iş birliği ile hazırlanmış. Bayrak Yayıncılık Matbaacılık Kol. Şti. tarafından 1986 yılında İstanbul’da basılmış. Van tarihi, coğrafyası, iklimi, sosyal hayatı, nüfusu, yaşam kültürü ve müziği, maden ve endüstrisi, eğitimi, ulaşımı, turistik yerleri, içmece ve kaplıcaları hakkında bilgi edinmek isteyen herkesin okuması ve kütüphanesinde bulundurması gereken bir kitap olduğunu belirtmek isterim. Özellikle ilimizde eğitim-öğretim gören ortaokul-lise öğrencilerinin çevrelerini tanımaları için, velilerin evlerinde bulundurmaları gereken bir kitap olduğunu tavsiye ederim. Kalın sağlıcakla….
