Akıllı Şehir
İkram Kali
Altyapı sorunlarını büyük ölçüde çözen belediyeler kültür ve akıllı şehir olma yolunda hızla ilerliyorlar. Şehirler arasında gelişmişlik yarışı bu alanda.
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) tarafından kasım ayı başında Van’da “Kalkınmada Yerel Vizyon Bölgesel İstişare Toplantıları” düzenlendi. Toplantının açılışında konuşan TBB ve Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin, bilgili birikimli diğer bir ifadeyle akıllı kadrolarla Gaziantep’te gerçekleştirdiği “Akıllı Şehir” projelerinden somut örnekler vererek teknolojinin önemine dikkat çekti.
Van Büyükşehir Belediyesi de ilk defa akıllı şehir çalışması başlattığını geçtiğimiz günlerde açıkladı. Belediye ‘Akıllı şehir’ projesiyle başta trafik olmak üzere birçok problemi çözmeyi hedeflediğini, kent içindeki tüm kavşaklara kurulacak ‘dinamik kavşak kontrol sistemi’ ile gerçek zamanlı yapay zeka yazılımı sayesinde trafik akışını hızlandırılacağını duyurdu. Hemen söyleyelim. Yeni yollar açılmadan yapay zekâyla trafik sorunu ancak yapay boyutta çözülebilir.
Peki, akıllı şehir nedir?
Akıllı şehirler, içinde yaşayanlara verilen hizmetlerin kalitesini artırmak için teknolojiden sonuna kadar yararlanıyor.
Bu şekliyle güç dağıtımından, ulaşım sistemlerine, sokak lambalarından, belediye hizmetlerine kadar her alanı kapsayabiliyor.
Yapay zeka, büyük veri, nesnelerin interneti ve otonom gibi teknoloji trendleri bir araya gelerek hayatımızı şekillendiriyor.
Birleşmiş Milletlerin 2050 yılına kadar dünya nüfusunun yüzde 68'inin kentsel alanlarda yaşayacağına dair hazırlanan raporu, şehirlerin evrensel, toplumsal ve ekonomik zorluklarla daha fazla karşı karşıya geleceğini belirtiyor.
McKinsey Global Institute tarafından hazırlanan bir raporda ise, akıllı şehirlerin işe gidiş-geliş sürelerini, sağlık sorunlarını ve suç oranlarını yüzde 10 ila yüzde 30 oranında iyileştirebileceği belirtiliyor.
Plansız gelişmesiyle kentsel sorunlarından kurtulamayan gerçek anlamda şehir kimliğine kavuşamayan ve yönetilemeyen Van gibi şehirler gerçekten akıllı şehir olmayı başarabilecekler mi?
Günün birinde şehrimizde trafik ve ulaşım sorunlarında azalma, enerji verimliliğinde artış, şehir güvenliğinde artış, vatandaşlarla işbirliğinde artış, elektrik, gaz ve su gibi altyapı hizmetlerde uygun fiyat, artan şehir ekonomisi, sürdürülebilirlik, çevre ve kültür alanlarında akıllı şehir uygulamasına geçilirse insanlar bundan mutlu olur.
Akıllı şehir olabilmek için teknoloji yeterli değil. Önce yönetim ve karar alma kademelerinde akıllı, vizyon sahibi liyakatli insanlara görev verilmesi ve fırsat tanınması gerekir. Akılsız insanlardan akıllı şehir çıkmaz.
Bu topraklardan Behçet Adnan Büyükhergül geldi geçti
Toplumsal hafızasını, kent kimliğini hızla yitiren kentlerin başında Van gelmektedir.
Van dünü hatırlamayan, geçmişe değer vermeyen, yetiştirdiği kıymetli insanlarını tanımayan, tanıtmayan ve sahiplenerek vefa göstermeyen özensiz, şuursuz şehir görünümündedir.
Bağrından çok başarılı insanlar çıkaran şehrimizin gelişmesinde kalkınmasında önemli katkıları olan unutulmaz isimler var. Bunlardan biri Van'ın ve Doğu’nun gelişme ve kalkınmasını, kültür ve sanat yaşam koşullarının yakın tanığı, şehrimizde emeği olan merhum Behçet Adnan Büyükhergül’dür.
1924 yılında Tekirdağ’da dünyaya gelen, İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliğini bitiren Behçet Adnan Büyükhergül, ülkemizin çeşitli yerlerinde kontrol mühendisliği yaptıktan sonra 1949 yılında Doğu Anadolu Bölgesi’ni kalkındırmak kararı alan dönemin hükümeti tarafından Van’a gönderiliyor.
Van Yapı İşleri Müdürlüğü kontrol mühendisliği yapan Büyükhergül, istifa ederek Van eski belediye başkanı, Van'ın o dönem en güçlü müteahhidi Şaban Boysan'ın yanında kontrol mühendisliği yapmaya başlıyor. 1950-1957 yılları arasında köy okulları, Van-Özalp karayolu 1. Kısım inşaatı, Cumhuriyet Caddesi üzerindeki eski PTT Merkez Müdürlüğü, Sanat Okulu, Kapalı Sebze Hali ve daha birçok işin yapımının kotrolünü gerçekleştiriyor. 1957 yılında Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü Bakım şefliğine atanan Büyükhergül, Fransa’da yol yapım ve bakım tekniği konularında ihtisas yapıyor. Daha sonra İller Bankası Van Bölge Müdrülüğü görevine 1977 yılında emekli olduktan sonra yeniden Şaban Boysan'ın Belediyeler, üniversite ve kültür müdürlüğüne düşen görevler var. Şehrimizde bir yerlere isim verirken, anma etkinlikleri gerçekleştirirken 2017 yılında vefat eden, çalışkanlığı, dürüstülüğü ile sevlip sayılan merhum Behçet Adnan Büyükhergül gibi şehrimizin gelişmesi ve kalkınmasında emeği olan isimlere vefa gösterilerek hatırlanması gerekir.
Hayatımız numara
Dijital teknoloji geliştikçe hayatımıza rakamlar yön veriyor artık.
Valilikte görev yaparken İçişleri Bakanlığı 90’lı yıllarda farklı öneri ve düşünceleri araştıran çalışma yaptığını bildirdi. Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü olarak su, elektrik, ehliyet, sosyal güvenlik ve TC kimlik numaralarının tek numarada birleştirilerek hayatın kolaylaştırabileceği önerisinde bulunduk. Önerimizin ne derece dikkate alındığını bilemiyorum.
Günümüzde bir yığın şifre ve numarayla günlük işlerimizi yapabiliyoruz. Aklımızda tutmamız veya bir yere not etmemiz gereken o kadar çok şifre ve numara var ki.
TC kimlik numarası, vergi numarası, ehliyet numarası, SGK numarası, HES numarası, kredi kart şifreleri, bankamatik kart şifreleri, su, elektrik, doğalgaz, telefon numaraları, E Devlet şifresi ve diğerleri.
Önceki gün bunlara bir yenisi daha eklendiği açıklandı.
Kargo ve gönderilerin geri dönmesi, adresi bulamama gibi sorunların önüne geçmek için kodlu adres sistemine geçiliyor. Sisteme göre her adresin 9 haneli bir numarası olacak. Numaralar adresiniz olacak.
Bunlar güzel. Ancak teknolojiden yararlanılarak vatandaşın bu kadar numaraya boğulmasının önüne geçilmesi şarttır.
İçişleri Bakanlığı tüm numaraları ve şifreleri tek numara ve şifre ile çözecek bir çalışma yapmasına ihtiyaç var.
Kırsalda yaşayan, sağlık sorunu olan, teknolojiyi kullanmayı bilmeyen yüzbinlerce insan var. Bu insanlar bu kadar rakam arasında günlük işlerini nasıl yapacak.
Mademki bilişim çağındayız, çağın gereklerine göre çözümler üretilmeli.