16 yıldır Van'ı anlatıyorum
Ümit Kayaçelebi
1576 yılında Konya Karaman’dan Van’a göç eden Kayaçelebi ailesinin bir mensubu olan Ümit Kayaçelebi...
Memleketi için her şeyi yapmaya hazır olanlar vardır. Tüm değerlerine sahip çıkar ve adım adım dolaşarak anlatır memleketini. İşte 1576 yılında Konya Karaman’dan Van’a göç eden Kayaçelebi ailesinin bir mensubu olan Ümit Kayaçelebi de onlardan biri. Kayaçelebi, “Anam, babam, ninem ve dedem kadar Van’ı seviyorum” diyor. Şair, yazar, araştırmacı, gazeteci ve programcı Ümit Kayaçlebi’nin kısa hikayesini sizlerle paylaşacağız.
Van’ın en eski eşraflarından olan Kayaçelebi ailesi 1576 da Konya Karaman’dan Şehri Van’a göç etti. Ümit Kayaçelebi, Van'ın eski ailelerinin yüzde sekseninin Konya kökenli olduğunu söylüyor. Örnek olarak da Altayoğulları, Perihanoğulları ve Rızvanoğullarını gösteriyor. Göçün nedeni ise Osmanoğulları ile Karamanoğulları arasındaki hakimiyet kavgasıydı. Karaman’dan asimile edilen ailelerin bazıları da Muş, Ağrı ve Bitlis gibi illere göç etti.
Benim Hikayem bölümünün ilk misafiri olan Ümit Kayaçelebi, kısa hikayesini Memleketim Van Dergisi’ne anlattı:
Köklü bir aileden geliyor
“1576’dan buyana Şehri Van’da olan bir ailenin mensubuyum. Van Kalesi'nin güneyindeki Kayaçelebi Camii, Kayaçelebizade Koçi Bey tarafından yaptırılmıştır. Bu da köklü bir aile olduğumuzu ispat eder. Evliya Çelebi Van’a geldiğinde dedem Kayaçelebi, tarafından misafir edilmiştir. Evliya Çelebi, bunu seyahatnamesinin 6. cildinin son 30-40 sayfasındaki Van havadisleri kısmında yazmıştır. Vanlı Kayaçelebi’lere misafir oldum diye belirtmiştir.”
“Van sevdalısıyım”
“Gözümü Van'da açtım, hayatım burada geçti. Van'dan ayrılmadım, Van’ı dolu dolu yaşamış bir insanım. Van sevdalısı olarak para değil, halkın sevgisini kazandım. Çocukluğum, gençliğim ve hayatım Van’da geçti. İçtiğimiz çaylar, sohbetler, topun peşinde koşturduğumuz, melikan oynadığımız ara sokaklar, kışın mecrefe ile temizlediğimiz damlar...”
Annem, babam, ninem ve dedem gibi Van’ı seviyorum
“Van’ı niye seviyorsun diye sorarlar niye sevmeyeceğim. Hayatım burada geçmiş. Van’ı annem, babam, ninem ve dedem ninem gibi biliyorum ve onları ne kadar seviyorsam Van’ı da o kadar seviyorum. Van bende bir tutku olmuş.”
“Van’ı yaşadım şimdi de yaşatıyorum”
“Van’ı yaşadım şimdi de yaşatıyorum. Neden Van'dan gitmiyorsun diyorlar. Van'da kalmak için çok sebep var ama gitmek için hiçbir sebep yok. Neden gideyim. Deprem döneminde 75 bine yakın Vanlı gitti. Türkiye'nin çeşitli illerine gittiler özellik Antalya'ya gittiler. Neden Antalya dediğimizde, orası sıcaktır dediler, Van soğuktur dediler. Van'ın kabristanlarına bakın soğuktan ölen kimse var mı? Van esas göçü, 1990'lardan önce verdi. En başta okumuş insanlarımız gitti.”
Evliyalar diyarı Van…
“Buram buram tarih kokan Van, benim için çok şey ifade ediyor. Van’ın neresine bakarsanız tarih, edebiyat var. Bazıları Van deyip geçiyor. Van'ın geçmişine bakıldığında çok büyük önemli şahsiyetler bu topraklarda yetişmiş. Van evliyalar diyarıdır. Necip Fazıl Kısakürek’i, Necip Fazıl yapan Seyyid Abdülhakim Arvasi ve oğlu Seyit Ahmet Arvasi, Sofu Baba, Abdurrahman Gazi, Nanyemez Baba, Kılıçlı Baba, Feqiyê Teyran, Mir Hasan ve daha niceleri. Nedense bu çok önemli şahsiyetler çocuklarımıza öğretilmemiş.”
Yaşar Kemal, Ruhi Su, Ferit Melen, Kinyas Kartal…
“Bu topraklardan gelip geçen ve dünya çapında değer olan Vanlılar var. Örneğin Yaşar Kemal ve Ruhi Su var. Özgün müziğinin babası olan Ruhi Su’yu tanımayan Vanlılar var. Üniversite Ruhi Su’nun doğum ya da ölüm gününde bir etkinlik düzenleyebilir. Türk halk müziğinin ustalarından devlet sanatçısı olan Atakan Çelik var. Bakanlık ve başbakanlık yapmış Ferit Melen’i es geçebilir misiniz? Devlet bakanlığı yapmış Mehmet Salih Yıldız, Van milletvekilliği yapmış Kinyas Kartal var. Fuat Türkoğlu var. Van büyüktür, Van sadece Van Gölü’nden ibaret değildir.”
“16 yıldır Van’ı anlatıyorum”
“Elimde eski Van’ı anlatan bini geçen fotoğraf arşivim var. 2000 yılından bu yana okullara gidip öğrencilere slaytlar eşliğinde 16 yıldır Van’ı anlatıyorum. Ali Paşa'yı, Vali Mithat Beyi, Cevdet Paşa'yı anlatıyorum.
Hayattan emekli olmadım
“Bana diyorlar ki ne uğraşıyorsun ama Van'a, Türkiye'ye ve dünyaya yani topraklarımıza karşı vazifelerimiz var. Hizmetin yaşı yoktur, bir kurumdan emekli oldum ama hayattan emekli olmadım. 17 yıldır emekliyim ama yine de uğraşıyorum.”
Gençlere önerileri var
“Bol bol okuyun. Ben okumasaydım şair-yazar olamazdım. Önce okuyun, sonra düşünün ve memleketiniz için arzularınız olsun. Ne olursanız olun Van’a hizmet edin, gitmeyi değil kalmayı düşünün.”
Kayaçelebi kimdir?
1949 Van doğumlu. 75 yaşında olan Kayaçelebi’nin 3çocuğu var. Atatürk ilkokulu, ortaokulu ve Atatürk Lisesini okudu. 1967 Atatürk Lisesi mezunu. Türk Hava Kurumu, Orman Fidanlığı, Halk Eğitim Merkezi ve son çalıştığı SSK Müdürlüğü’nden emekli oldu.
Şair, yazar, gazeteci, televizyon-radyo programcısı Kayaçelebi, musiki derneklerinde, meşk gecelerinde ve Vanspor’da yer aldı. TRT'nin 8 radyosunda 15 senedir programlara katılıyor. Televizyon ve radyolarda canlı yayınlara katılarak Van’ı anlatıyor. TRT İstanbul, Ankara, İzmir ve TRT GAP radyoları başta olmak üzere 8 radyoda Van’ı anlatıyor. 1998’den bu yana Van'da yazmadığı gazete kalmadı. Ekonomi hariç tüm alanlarda günlük köşe yazıları yazdı ve beş mahlas kullandı. Van'da kurulduğu günden beri var olan televizyonlarda 8 yıl boyunca Kasrı Muhabbet isimli programda Van’ı anlattı. Yazdığı Van şiirlerini okudu.
Kaynak* Memleketim dergisi.