Yeni anayasa üzerine konuştular

Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. A. Menaf Turan ile Doç. Dr. Ferit İzci tarafından ‘Katılımcı ve Çoğulcu Yeni Anayasa Üzerine Genç Fikirler’ konulu bir konferans düzenlendi. Van Gençlik Merkezi'nde düzenlenen konferansa YYÜ Öğrenci Konseyi temsilcileri, YYÜ öğrenci toplulukları temsilcileri, sivil toplum kuruluşları (STK) gençlik temsilcileri ile gençlik merkezi üyeleri katıldı. Doç. Dr. A. Menaf Turan, yaptığı konuşmada, “Türkiye’de yeni anayasa isteyenler gibi istemeyenler de var. Hatta bir dönemin özgürlükçü olan ve 1982 Anayasası’na karşı çıkanlar bile şimdilerde ‘1982 Anayasası kalsın’ diyebiliyorlar. Bu kafa karışıklığının sebebi ise sanırım anayasa değişikliği ile başkanlık sistemi arasında kurulan ilişkidir. Yeni anayasa başkanlık ya da yarı başkanlık sistemi anayasamıdır? Yoksa parlamenter sistemin anayasa mıdır? Buna karar verilmesi lazım. Dolayısıyla yeni anayasanın toplumsal yenilikler aşabilecek bir anayasa olması gerekiyor. Gençliği ve ülkeyi geleceğe hazırlayacak ve 21. Yüzyıl Türkiye’sini yaratacak bir anayasa olması gerekir. Demokrasinin tek vazgeçilmezi parlementizm değildir. Başkanlık ya da yarı başkanlık sistemi de demokrasiyi sağlamak için kullanılabilecek araçlardır. Dolayısıyla demokrasiyi vazgeçilmez unsur olarak yukarı konulacak ve yeni kuşak hakları da bünyesinde barındıracak. Yeni anayasada parlamenter anayasası ile başkanlık ya da yarı başkanlık anayasası arasında ne fark var? Onlar tartışılmalı ve temel hak ve özgürlükler konuşulmalı” dedi.

“LAİKLİK KELİMESİ NEDEN HERKESE DOKUNUYOR”
Doç. Dr. Ferit İzci ise, gündemde olan laiklik tartışmalarında da değindi. İzci, “Bakın bir hafta önce meclis başkanının bir açıklaması oldu dedi ki ‘Anayasada laiklik kavramının gelmesi çok da önemli değildir’ belli bir kesim kıyameti kopardı. Anayasa insanlar içindir. Bu benim anayasam ise benim istemediğim şeylerin de burada olmasını istemeyebilirim. Bu doğal bir şeydir buna saygı gösterilmesi lazım. Kaldı ki bizim anayasalarımızın Avrupa ülkelerinin anayasalarından farkı değerleri ve inançları ret etme özelliğine sahip olmasıdır. Örneğim İsrail anayasasında diyor ki ‘İsrail devleti bir Musevi, devletidir’ şimdi bu İsrail’i gerici mi yaptı. Yunanistan Anayasasının başlangıç cümlesi bizdeki besmele ile eş değer olan ‘İsa yüce ruh ve Meryem ana’ adıyla diye başlıyor. Bu Yunanları medeni milletler arasında çıkarttı mı? Yok. Anadolu insanın en önemli şeyi inancı ise inancını da anayasasında görmek istemesi kadar doğal bir şey olamaz anayasanın toplumun inanç ve değer yargılarına da mutlaka geniş bir yer vermesi esastır. Laiklik kelimesi niye herkese dokunuyor ki? Laiklik; devlet kimsenin inancına karışmayacak herkes istediği gibi inancını yaşayacak devlet o insanların inançlarını yaşaması için zemin hazırlayacak. İnanç ise devletin işine karışmayacak bu doğal bir şey Allah dileseydi herkes inançlı olurdu Allah bile etmemişse başkasının müdahale etme hakkını kendilerinde nerde görüyor” şeklinde konuştu.

“YENİ ANAYASADA MİLLİYETÇİLİK KAVRAMI DA GÖZDEN GEÇİRİLMELİ ÇÜNKÜ”
Bugüne kadar hazırlanan anayasa taslaklarında halkın görüşüne yer verilmediğini de sözlerine ekleyen Doç. Dr. Ferit İzci, “Birileri anayasaları hazırlayıp önümüze koymuşlardır ve ‘sıkıysa kabul etmeyin’ demişlerdir. Bizim tartışma geleneğimiz yok buna cesaretimiz de yok. İlk olması hasebiyle nasıl konuşacağımız ve nasıl tartışacağımızı da bilmiyoruz. Halkın değerleriyle örtüşmeyen ve gücünü halktan almayan bir anayasa halkı mutlu edemezsiniz. Dolayısıyla yapılacak olan anayasa buraya has olmalı. Anadolu ümmet değerlerinden gelmiş ve 72 milletin bir arada bulunduğu bir coğrafyadır o zaman bizim milliyetçilik tanımızın da farklı olması gerekir” ifadelerini kullandı.