YÜKSEK YAYLANIN BAŞKENTİ VAN-TUŞPA Arkeolojik Rehber
Değerli okurlar bu hafta sizlere ilimizde yapılan arkeolojik çalışmalar sonucu elde edilen bilgileri kapsayan 'Yüksek Yaylanın Başkenti Van-Tuşpa' isimli kitabı tanıtmaya çalışacağım.
Değerli okurlar; bu hafta sizlere ilimizde yapılan arkeolojik çalışmalar sonucu elde edilen bilgileri kapsayan "Yüksek Yaylanın Başkenti Van-Tuşpa" isimli kitabı tanıtmaya çalışacağım. Bilindiği üzere Van ve çevresi tarihin erken dönemlerinden bu yana insanların yaşamak için tercih ettikleri bir alan olmuştur. Arkeolojik kazılar sonucu elde edilen bilgiler, ilimiz ve bölgemizde yaşamın milattan binlerce yıl evvelinden bu yana süregeldiğini kanıtlamaktadır. İlimizin en belirgin özelliği Urartulara başkentlik yapmış olması ve tarihi boyunca en görkemli dönemini Urartularla yaşamış olmasıdır.
Urartular ilimiz ve bölgemizde yaklaşık 250-300 yıl egemenlik sürdürmüşler ve dönemlerinin en gelişmiş uygarlık düzeyini temsil ettikleri hususunda bilim adamları hemfikirdirler. Doğu Anadolu, İran ve Kafkasya bölgeleri yazı ile ilk kez Urartular sayesinde tanışmışlar. Urartular Asurlardan aldıkları çivi yazısını önceleri Asurca dilini kullanarak yazmışlar, sonra ki tarihlerde ise Urartu'ca ile yazmaya başlamışlar. Yazılarını taş, kil tablet, metal ve kemik parçalarına yazmışlar, askeri bilgilerini, tarım ve imar faaliyetlerini, dini ayinlerini bu yazıtlara işlemişler.
Urartuca'nın hangi dil gurubuna ait olduğu tam netlik kazanamamış,yaşayan dillerden hangisine mensup olduğu ya da akraba olduğu hususunda net bir fikir oluşamamıştır. Ancak yapısal özelliğinden ötürü doğu Kafkas dilleri ile benzerliğinin olduğu düşünülmektedir.
Kitapta Urartu kentleri, mimari yapıları, tapınakları, depoları, sarayları, mezar çeşitleri, su yapıları, madencilik ve çömlekçilikleri hakkında detaylı bilgiler verilmektedir. Van'ın milat öncesinden başlayarak ortaçağdaki ve 20.yüzyılın ilk çeyreğine kadar tarihlenebilen yapıları konu edinilmektedir. Seferberlik öncesi kale dibindeki yollar, dükkânlar, konutlar, adliye ve zaptiye binaları, yapılan kazılara dayalı olarak izah edilmektedir. Arkeolojik kazılardan yola çıkarak dönemin insanlarının yaşam kültürleri ve davranış biçimleri gezginlerin verdikleri bilgilerden de yararlanılarak anlatılmaktadır.
