Üzerlik
Aynı iklimde gülen, aynı coğrafyada seven aynı sevdada birleşen inanç gibiydi Üzerlikler.
Aynı iklimde gülen, aynı coğrafyada seven aynı sevdada birleşen inanç gibiydi Üzerlikler.
Hep bir kaygı taşırdı toprak damlı evlerin kireç duvarlarına asılırken. İyi niyet hakimdi, ama çokça da sakınma, kaybetme korkusu, göz değmesi,nazardan korunma anlamı taşırdı hep üzerlikler.
Üzerlikler Anadolu da gittiğiniz hemen her evin duvarına asılıdır, tıpkı diğer tütsüler gibi kişileri ve mekanları negatif etkilerden arındırma nazardan , kem bakıştan koruma gibi inançlara sahip otantik süslerdir.
Nerede bir üzerlik görsem bana babaannemli günleri hatırlatır. Dalar giderim o günlere.
Hasta olduğumuzu duyan babaannemin ilk başvurduğu yöntemdi üzerlik yakma. Bir tavanın içinde yaktığı üzerliğe bazen de tuz ilave ederek başımızın üzerinde dolaştırırdı. Kokusunu içimize çekmemiz için ısrar ettiği bu tütsü nedense bizde hep olumlu sonuç verirdi. Bazen de tüm odaları dolaştırır, maniler tekerlemeler okurdu. Bizim evde ritüel bu şekildeydi. Tütsümü iyi gelirdi yoksa babaannemin sıcaklığı, enerjisi mi bizi iyileştirirdi bilmiyorum ama ikisinin birleşmesiyle bizim ayağa kalkmamız müthiş bir duygu, annem için de muhteşem bir olaydı.
Bizim iyileştiğimizi görene kadar yanımızdan ayrılmayan babaannem bu süre içinde de alternatif tıbba gönül vermiş biri olarak kurutulmuş üzerlik tohumlarını suda kaynatarak bizlere içirir bazen de kavurup bala karıştırarak yedirirdi. Bir nevi bağışıklık sistemimizi güçlendirirdi.
Ayrıca bizde kaldığı sürece dağarcığındaki onlarca masalı yemek sonrası çay faslında anlatırdı. Annem ve babam dahil tüm aile pürdikkat onun masallarını dinlerdik. Hatta üzerliğin bittiği yerlerde altın yataklarının bulunduğunu definecilerin buralardan altın bularak çok zengin oldukları şehir efsanelerini de anlatırdı. Her derde deva diye başladığı üzerliğin faydalarını anlata anlata bitiremezdi.
Şimdi Üzerlik tohumundan elde edilen yağın felç, yüz felci ve sinirsel ağrıların tedavisinde ve bugün modern tıpta da , solucan düşürücü ve narkotik harmin, merkezi sinir sistemi uyarıcısı ve afrodizyak olarak kullanıldığını öğrenirken babaannemin bu tohumlara neden bu kadar bel bağladığını daha iyi anlıyor, onu anmadan geçemiyorum. Nurlar içinde yatsın.
