Van Gölü İncileri

Van Gölü İncileri

AKILLI UZUN KUYRUK VE ÜZGÜN AĞAÇ

MUSTAFA AYYÜREK

Bir zamanlar yuvasından yeni uçmuş akıllı mı akıllı bir serçe varmış. Bu serçenin kuyruğu diğer serçelerin kuyruğuna pek benzemezmiş. Diğer serçeler hem az akıllı hem de kısa kuyruklu olduklarından dolayı bu serçeye Akıllı Uzun Kuyruk adını vermişler. Her işi çabucak çözer, kimseyi incitmeden her şeyi kolayca halledermiş. Akıllı Uzun Kuyruk, bunları yaparken büyüklerden fikir alır, arkadaşlarıyla ortak hareket edermiş. Uçtuğu zamanlar orman sakinlerinin sıkıntısı var mı, yok mu ya da herkes iyi ve güvende mi, diye sürekli etrafı kollarmış.

Bir gün Akıllı Uzun Kuyruk uçarken dengesini kaybedip yalnız ve tek başına kalmış bir ağaca çarpmış. Hemen toparlanıp “Özür dilerim sevgili ağaç, umarım size bir zararım dokunmamıştır,” diyerek üzüntüsünü dile getirmiş. Ama ağaç o kadar hüzünlü ve yalnızmış ki büyük bir ahtan başka hiçbir sözcük kullanmamış. Buna bir anlam veremeyen Uzun Kuyruk tam uçup gidecekken ağacın bir sorunu olduğunu anlayıp gitmekten vazgeçmiş. Ağaca dönüp saygıyla selam verdikten sonra şöyle demiş “Yoksa size çarptığım için mi bu kadar üzgün ve sessizsiniz.” Ağaç, “Hayır,” diye cevap vermiş. Akıllı Uzun Kuyruk, “O halde sizi bu kadar üzen şey nedir?” diye sormuş. Ağaç yine derin bir ah çekmiş ve susmuş. Akıllı Uzun Kuyruk ağacı şöyle bir süzdükten sonra ağacın dallarının gittikçe sarardığını ve hiç çiçek açmadığını görmüş. Ağacın yaprakları sarardığı için de kuşlar bu ağacı beğenmeyip hep başka ağaçlara yuva yapmış.

Uzun süredir terk edilmiş olan Üzgün Ağaç, hemen kaçıp gitmeyen serçeye “Adın ne senin,” diye sormuş. Serçe, “Benim adım Akıllı Uzun Kuyruk,” demiş. Üzgün Ağaç, “Eğer gerçekten akıllıysan sana derdimi anlatmadan sen benim derdimi çözersin,” demiş. Serçe ağacın kurumak üzere olan dallarından birine tüneyip, “Derdi veren dermanını da yollar elbet, sen yine de anlat bakalım,” diye karşılık vermiş. Yalnız Ağaç derin bir ah çektikten sonra, anlatmaya ne hacet her şey zaten besbelli değil mi? Akıllı Uzun Kuyruk, Yalnız Ağaç’ın etrafından bir kaç tur attıktan sonra hiçbir şey söylemeden uzaklaşıp gitmiş. Yalnız Ağaç, belki derdi çözülür diye umutlanmış ama bir kez daha terk edildiği için üzüntüsü birken bin olmuş.

Yalnız Ağaç bir hafta boyunca hem kulaklarını kapatmış hem de gözlerini hiç mi hiç açmamış. Hayatı son bulsun diye Allah’a yalvarıp durmuş. Aradan bir hafta geçtikten sonra Akıllı Uzun Kuyruk, Yalnız Ağaç’ın dallarından birine tüneyip gagasıyla gözlerine sertçe vurmuş. Ama Yalnız Ağaç hiç oralı olmayıp oflayıp puflamış. En sonunda canı o kadar yanmış ki hışımla gözlerini açmış.  Tam gözlerine gagasıyla vuran Akıllı Uzun Kuyrak’a bağıracakken bir de ne görsün, dalları güzelleşmiş, sararan yaprakları yeşillenmiş ve de en önemlisi kuşlar tekrar tepesinden uçup yüzlerce yuva yapmış. Yalnız ağaç şaşırmış ve çok mutlu olmuş. Çünkü artık eskisi gibi kuşlara yuva olmuş ve yalnızlıktan kurtulmuş. Tüm bunları Akıllı Uzun Kuyruk, arkadaşlarıyla ağaç için su kanalı açıp köküne gübre atarak yapmış.

Van Gölü İncileri

TELEFON

TUNCER SAVCI

Uzun uzun çalan telefon zırıltısı telefonunun ahizesini kaldırınca ses birden kesiliverdi. Arayan kişiyi daha iyi duyabilmek için başındaki yalığı parmağıyla geriye doğru kaydırdı, kulağını ahizeye dayadı:

-Alo, alo... Alo…

Arayan kişinin sesi cızırtılı geliyor, ne dediği anlaşılmıyor, sesi zor anlaşılıyordu...

Alo, kimsin? Alo, alo… Dediyse de kimin aradığını bilemedi, karşıdan ses kesilince ahizeyi yerine koydu, kapattı...

Kimse tekrar arar zahar dedi kendi kendine...

Sedirin üstüne pencere kenarına oturduğunda dışarıda usul usul yağan karın yağmasına seyre daldı. Kar taneleri buğulu gökyüzünden birikmiş bembeyaz kar örtüsüne sessiz ve yumşak yağıyordu. Kar o kadar yumuşak sessiz yağıyordu ki insanın hislerini kaygılarını yumuşatıyor insana iyimser bir hava katıyordu. Aksam vaktine dem vuran duvardaki saatin saniyelerinin tik tok sesi ve içten içe yanan odun çıtırtılarına sobanın üstüne arada sırada çaydanlıktan düşen kaynamış su damlacıklarının cis cis sesi odaya ayrı bir huzur verirken, içerinin ılıklığı insanın tatlı hoş uykusunu getiriyordu... Bu sessizlik rehavetini telefonun tekrar zır... zır... diye    çalmaya başlaması bozdu. Oturduğu yerden kalktı, yalpa yalpa yürüyerek masanın üstündeki telefon ahizesine cevap verdiğinde az da olsa karşıdaki kişinin sesini duyabildi.

-Alo bibi bibi benim Haydar,  dudulardan, babamgile çarttırabilin mi? Sana zahmet geri kapattım, geri ararım birazdan...

Arayan askerlik vazifesini yapan köylü bir gençti. Aileyle görüşebilmek için köyü aramıştı.  Telefon serüveni Orta Toroslar'da yukarı dağ köylerine seksenli yıllarda elektriklerin köylere gelmesiyle doksanların başında her köye bir telefon hattı çekildi. Yetkililer köye iletişimi sağlamak amacıyla tek bir eve telefon koydular. Köylüler herkes gurbetteki akrabalarıyla ancak bu şekilde konuşabiliyorlardı. İletişim her zaman da istenildiği gibi sağlıklı da olamıyordu. Köyü aradığınızda telefonu bağlantısını kurabilmek çok zahmetlice bir işti. Telefonu düşürmek bir yana hadi düşürdünüz diyelim, ev sahibi evdeyse cevap verecekte, konuşma yapma istediğiniz kişiye haber verilecek de haber ulaşacakta, tekrar aranacak düşerse ancak konuşabilirdiniz. Bazen görüşme bir iki günü de buluyordu. Hele ki kar kış zemheri zamanında ceyranların kesilmesi veya telefon direklerinin devrilmesiyle belki de hiç görüşme kurulamıyor haftalarca köyle iletişim sağlanamıyordu. Belki de dışarıda yağan kar birazdan her tarafı dolduracak elektrik ve telefon kesilecekti arayan kişi bir daha telefonu düşüremeyecekti. İyi de şimdi kar kış kıyamette nasıl haber ulaştıralım diye Zilfice Garı düşünürken torunu dışarıdan içeri girdi.

-Ne o Ebe kimdi arayan? Telefon çalıyordu.

-Oğlum şoo Gici Mustafa var... evleri yukarıda   bilin mi?

-Hee...

 -Hadi gitte haydar abi aradı, gelecek misiniz de...

-Ee Ebe oraya kadar kim gidecek çok uzak...

-Oğlum olmaz hadi gider geliver ayıp olur bu telefon bizim amanatımız insanlar bize güvenip bırakmışlar hadi yiğidim koş geliver...

-Ee Ebe bıktım yav her gün her gün birilerini çağırmaktan telefon bozulsa da kurtulsak deyiverdi...

Gerçekten her gün her gün her saatte sabah akşam demeden çalan bu telefon zırıltısı bazen insanı canından bezdirtiyordu. Her gün mutlaka birileri arar onu yakınlarıyla konuşturmak için haber vermek, telefonun tekrar aranması görüştürülmesi nerden baksanız ev sahiplerinin iki saatini buluyordu.  Bir gün içinde birkaç kişinin vakitli vakitsiz araması bir günlerine mal olabiliyordu...

Çocuk ebesinin sözünü dinledi zaten bu olaya alışkın olduğundan haber vermek için koyuldu yola. Lapa lapa yağan kar altında yürüyor bir yandan da söylenip duruyordu... Gittiği güzergahta çocuklar kızak biniyorlar, yaşlıca bir kadın başını gözünü sarmış sarmalamış çeşmeden doldurduğu suyu  soluk soluğa kalmış halde evine taşımaya çalışıyordu.Yukarı çıktıkça bir evin damından aşağı doğru kar  yığınları sanki bir çığ kopmuş gibi yüksek gürültüyle   yere  dökülüyor sonrasında birkaç çocuk damlardan aşağı kar yığınlarına atlayıp, kar yığınının  içinden çıkmaya çalışıyorlardı....

Eve vardığında kapıyı çaldı, içeriden bir kız çocuğu karşıladı

Abla size telefon var Haydar abiden yarım saat sonra tekrar arayacak ebem gönderdi...

Haberi duyan kız birden sevin çığlığı attı. İçerideki babasına seslendi:

Baba, abim arıyor telefon etmiş, bizi çağırıyor demesiyle ev halkının yüzü ışıldadı.

Bir saat sonra telefon zili tekrar çaldı. Heyecanla kendilerine telefon geldiğini zanneden Gici Mustafa birden heyecanlandı,  çocuk telefonu açtığında

-Alo, alo…

-He buyrun abi evet Evci köyü... Evet, abi Nadimin evi he... Kimi çaricim he ben Durmuş Aziz Emmiyi mi hee kahvedeydi şimdi sölerim kapatma istersen bekle

 Arayan bir başkasıydı. İçerde yakınlarından telefon bekleyen üç beş kişi daha vardı. Gelenler o gün akşama kadar kulakları telefon zilinde oluyordu. Ev sahipleri için bu artık alışılmış bir durum olsa da her gün her gün birilerini misafir etmek zorunda kalmak biraz da can sıkıntısı olabiliyordu. Gelenler sadece telefon için gelseler hadi iyi. Onları karşıla, uğurla, İnsanın kendi özel hayatı kalmıyordu Ama yinede birilerini görüştürmek sevindirmek her şeye değiyordu onlardan hayır duası almak yetiyordu. Askerden arayan gencin yakınları o gün ne kadar bekledilerse de telefon onlara çalmadı. Bir kaç gün sonra ancak görüşme imkânı buldular...

Seneler sonra herhangi bir günde ister yaz ister kış olsun Yanıklar mahallesinde bir ana elindeki telefonla çok uzaklarda Almanya’daki oğluyla görüntülü konuşuyordu, bir başkası Cumalar Mahallesinde adam, kendi evinde sıcak sobasının yanında tuşlu cep telefonu ile dışarıdan gelen aramalara cevap verebiliyor, yakınıyla hasret giderebiliyordu. Bir başka birisi de üşengeçliğinden dünyanın bir ucunda uzaklıkta ama bir tık yakınında olmasına rağmen zahmet edipte bayramda seyranda da olsa yakınlarını arayıp hâl hatır soramıyordu. Koskocaman  köyde tek bir evde bulunan telefonlu yıllar mı iyiydi yoksa koskocaman köyde herkesin cebinde bulunan şimdiki telefonlu yıllar mı?...

Van Gölü İncileri

VAN BAĞLARI - ŞEHR-Î DİLÂRA

BÜLENT BAYSAL

Gönül mabedimin rûh-î mücerret incisi

bir şehr-î dilâranın zümrüt bahçelerine

düşerse yolunuz, biliniz ki burası Van’dır

çağlar boyu medeniyetler beşiği

asil ruhlar şehri, işte bu diyardır!

 

Erek Dağı’nın sol omuzundan, daha doğmadan güneş

beyaz badana boyalı, kerpiç duvarlı evlerinde

hayat başlamış, canlar uyanmış

kapı önleri sulanmış, süpürülmüştür çoktan

bahçedeki yaşlı eriklerin altına serilmiştir kilimler

sırtını möhre duvarlara dayamış

yaşlı iğde ağaçlarının rayihası

semaver kokusuyla hemhal olmuştur

 

Yeşilin tonlarıdır elma, armut, ayva, kiraz yaprağı

yine de o bağların mücevheridir erikler...

yapraklar arasından süzülürken güneş huzmesi

gök kuşağı raksında dilşad olurdu gönüller

billur kadehten ab-u hayat sunan misk

ilahi ve sonsuz bir senfonisiydi kuşlar

 

Söğüt dallarında sığırcık, serçe muhabbetleri

su şırıltılarla akarken arklardan

az mı dinlemiştik, dallara astığımız radyodan

yurttan sesler korosu az mı inmişti

'' bir seher vakti bizim bağlara''

az mı sarmıştı ''Erzurum dağlarını kar ile boran''

karpuz çatlatan edasıyla

az mı içilmişti toprak testilerden Zernabat Suları

burada yağan her yağmur tuanaydı

yağmur sonrası, toprağın cennet kokusu hep ondan...

 

Süphan'ın sol omuzunda batarken güneş

hanımeli, menekşe neşe kokan akşamlar inerdi

kapı önleri saksı saksı güllerle bezeli o evlerden

kavrulmuş çedene, kavurga kokardı

oyunlar oynanır, hikayeler anlatılır, masallar dinlenirdi

buram buram sessizlik

hışırdayan kavakların yapraklarında şarkılar vardı...

......

Ulu gölgelerinde dem çeken bülbüller gördüm

beyaz atlarına binip de nice gidenler gördüm

nev-î baharından dide-î giryan güller gördüm

görmez olaydım ah!

şu viranelikte ben neler gördüm...

 

Zaman yitmiş gitmiş, şehr-î dilâranın tozu kalmış

çalınmış ruhu özden, elde bir tek hazı kalmış

viran olmuş bağlarda, koca bir mazi kalmış

dem çekmiş gönül, arşede gam izi kalmış

Van Gölü İncileri

OLUR

EMİNE GÜLDEN GÜZEL

Şimdi sana mısralar yazsam

bu ilden o ile yol olur mu

bilmem ki, kim bana bildirir

gönlün meyus mu yoksa

bahtiyar mı olur

 

Sana hitap edecek

bir kelam bulamam

bulsam da arz edemem

arz etsem bile acep

eksik mi olur

 

Acemisiyim adeta bu dünyanın

yabancısıyım güneş ve ayın

sanki bir tek senin aşinanım

desem...acep nazarında

mübalağa mı olur?

Van Gölü İncileri

ANADOLU'DA KADIN

FUAT OSKAY

Anadolu'da topraktır kadın.

Toprağa umut çalmak, toprağın bağrında filiz filiz çoğalmaktır, toprağı yurt tutunmak, vatan kılmaktır kadın.

 

Anadolu'da ev'dir kadın, aile olmaktır.

Ev'lenmek bir kadının kalbinde sükûn bulmaktır.

 

Sabahın seherinde uyanmaktır kadın.

Terdir, emektir, sofra kurmak, aile efradını sofrada tutmaktır.

 

Ocaktır Anadolu'da kadın, sancaktır.

 

Pek değer bulmasa da emeği, kadın Anadolu'da dur durak bilmeden çalışmaktır.

Evde, tarlada, okulda, fabrikada, ofiste olmaktır.

 

Anadolu'da yârdır kadın yârendir, yavukludur, bir bedende nefes bulmaktır.

Çileye katlanmaktır Anadolu'da kadın, uzun uzun susmaktır.

 

Ferasettir Anadolu'da kadın, kanaattir, merhamettir.

Gözyaşlarıyla ıslanmasıdır seccadelerin.

Anadolu'da başak başak büyüyen sabır, şükür ve duadır kadın.

Van Gölü İncileri

"VAY" ÇEKİP GİTTİ

SAİM KAYA

Hedefim kelebek, Kaşkar Dağı’nda

Ben oku atarken yay çekip gitti

Doğduğum gecenin, ilk şafağında

Güneşi beklerken ay çekip gitti.

 

Hayat merdivenim altmış yedide

Ucu görünmeyen dipsiz vadide

Azığın heybemde yüküm kedide

Küheylan yoruldu tay geçip gitti

 

Gözümden ileri, bakan göz gördüm

Gölgemden bakiye, çıkan iz gördüm

Aynaya bakınca, başka yüz gördüm

Benim sandığım yüz, "bay" çekip gitti

 

Beden debdebede, nefs başka yerde

Takke tesbih başka, fes başka yerde

Duygu başka yerde, his başka yerde

Cismine gücenen, "hay" çekip gitti

 

Sandık ki dünyayı, bundan ibaret

Altıda üstü de bin tür garabet

İçini doldurduk, almadık ibret,

Mevtama her bakan, "vay" çekip gitti

 

Kopmak kolay değil, dünya şevkinden,

Aldanan nefisler, doymaz zevkinden,

Yoktan var eden den, aslın fevkinden

Aktı damla damla, "çay" çekip gitti...

Van Gölü İncileri

GECE VE GÖLGE

RAMAZAN ALKAN

Yalnızdım gecenin karanlığına sarılıp uyudum.

Beni dinleyen gölge her şeyi duydu yudum yudum

O da bana anlattı tüm gerçekleri bunu duydum

Yastığı yere attım, başımı gecenin göğsüne koydu

Sen gece, ben gölge, dertleşelim hep böylece

 

Tek damla ışık istemez, tüm gerçekler ortaya çıkar

Sus! sesli konuşma gecem, yerin kulağı var

Olur olmaz ışık ve aydınlık sırrımızı duyar

Ayan olmasın, gizli kalsın sende bu sır, bu efkâr

Sen gece, ben gölge dertleşelim hep böylece

 

Tüm yasaklar sende işlenir gecem, nedendir

Kirlilik bizim işimiz mi çirkinlikler bizdendir

Bizim suçumuz yok geceleri seçenlerdendir

Günahlar işlenir bizde, gündüz temizlenir

Sen gece, ben gölge dertleşelim hep böylece

 

Tüm savaşlar ve yenilgiler gece karanlığında saklı

Gözyaşı ve özlem, ayrılık acıları anlatıldı yasaklı

Kimi gizli, kimi muğlak, kimi kirli, kimi pasaklı

Gece ve gölgeyiz biz, bizim için herkes haklı

Sen gece, ben gölge dertleşelim hep böylece.

Van Gölü İncileri

HUYUM KURUSUN

MEVLÜT EŞGÜNOĞLU

Ben memnun değilim kendi hâlimden

Dosta zarar veren huyum kurusun

Yanlış laflar çıkar bazen dilimden

Her hatayı gören huyum kurusun

 

Bir gurur uğruna dünya yakarım

Şeytan uyarım gönül yıkarım

İnsanlara tepelerden bakarım

Kimsin diye soran huyum kurusun

 

Bir gün okunacak bana da salâ

Nefsim iflah olmaz gaflette hâlâ

Milletin başına olursam bela

Kibre doğru varan huyum kurusun

 

Kavağın yelleri esmede yine

Dönüp bakmıyorum geçen o güne

Çokça canlar yakar durmazsa çene

Gönüllerden vuran huyum kurusun

 

Mısrada her sözcük olmuş bir inci

Olurum sanatta bir gün birinci

Dünya görmemiştir ben gibi genci

Derin hayal kuran huyum kurusun

 

Nedense nefsimi hâlâ yenemem

Yaptığım yanlıştan asla dönemem

Bir türlü hatamı kabullenemem

İnat edip duran huyum kurusun.

Van Gölü İncileri

AŞK NE GÜZEL

FATMA TÜRKER

Bu bir aşk hikayesidir

benim seninle kadar sevdiğimin hikayesi

hayat seninle çiçek açan bir bahçe

her taraf papatya gül ve lalelerle

yeşil çimenler ile süslü her taraf

 

Bu bir sevda hikayesi

Sevmek güzelleştirir insanı

tahsisler bile çiçek açar

en güzel şekliyle güler bahar

Hep güzel bakar insanlar

 

Dereler şırıl şırıl akar

kuşların cıvıltısı en güzel müziktir

çimenler yemyeşil birer halı gibi

en güzel kokularıyla

karşılar bizi güller.

Bakmadan Geçme